Wiedeń, stolica Austrii, położony jest nad Dunajem na pograniczu Lasu Wiedeńskiego i Kotliny Wiedeńskiej. Stare miasto cesarskie i dawne centrum wielokulturowego państwa Habsburgów pełne jest zabytków architektury i sztuki ze wszystkich epok.

Centrum miasta stanowi dawny Wiedeń średniowieczny okolony Kanałem Dunajskim i szerokim pasem obwodnicy, zwanej Ringiem, powstałym po zburzeniu obwarowań miejskich. Od centrum rozchodzą się promieniście ulice prowadzące ku przedmieściom.

Uznawany jest za czwarty ośrodek światowego ruchu turystycznego. Takie miano zawdzięcza nie tylko dzięki swoim zabytkom, ale także z uwagi na liczne międzynarodowe targi, festiwale muzyczne czy kongresy naukowe. Wiedeń znany jest także jako miasto spotkań politycznych i światowej polityki.

Atrakcje turystyczne Wiednia

Katedra Św. Stefana

Katedra została wybudowana na murach romańskiego kościoła z XIII wieku, z którego pozostała tylko słynna Brama Olbrzyma (Riesentor) i Wieże Pogan (Heidentürme). Tylko te dwa wspomniane elementy mają charakter romański. Reszta obiektu została przebudowana po 1359 roku w stylu gotyckim.

Charakterystycznym elementem kościoła jest 137 metrowa wieża, nazywana przez Austriaków "Steffl", czyli Stefanek. Wieża północna nigdy nie została ukończona, ponieważ pieniądze na jej budowę się skończyły. Istnieje jednak legenda która mówi, że budowa została zatrzymana gdy jej architekt złamał pakt z diabłem i został zrzucony z wierzchołka wieży. Dach pokrywa 230 000 wielobarwnych, łuskowatych kafelków.

We wnętrzu na uwagę zasługuje, arcydzieło sztuki gotyckiej, kamienna ambona wykonana przez Antona Pilgrama. Zdobią ją wizerunki czterech "ojców kościoła": św. Augustyna, Ambrożego, Grzegorza i Jeremiego. Barokowy ołtarz główny przedstawia scenę ukamienowania św. Szczepana. W lewej apsydzie znajduje się tzw. ołtarz szafowy, pochodzący z 1447 roku i przeniesiony tutaj z Wiener Neustadt. W prawej apsydzie mieści się, wykonany z czerwonego marmuru, renesansowy grobowiec Fryderyka III. Ponadto w świątyni jest wiele cennych rzeźb i płaskorzeźb, zwłaszcza na portalach i wewnętrznych filarach.

Pod katedrą mieszczą się katakumby udostępniane turystom. Można tam zobaczyć grób ofiar zarazy oraz liczne urny z organami wewnętrznymi Habsburgów. Do przywilejów wspomnianej dynastii należało pośmiertne rozczłonkowanie ciał: wnętrzności chowano w katedrze, serce w Augustinerkirche (kościół Augustianów) w Hofburgu, a pozostałe szczątki w Kaisergruft (cesarskiej krypcie).

Kościół Wotywny

Jest jednym z największych neogotyckich kościołów w Europie. Został wzniesiony w latach 1855-1879 jako wotum za uratowanie cesarza Franciszka Józefa. Wzorowany był na francuskich katedrach gotyckich z XIV wieku. Fundusze na budowę świątyni pochodziły z subskrypcji rozpisanej w 1856 roku, w której wzięło udział ponad 300 000 obywateli. Na uwagę zasługuje dwuwieżowa fasada z pięknym rozetowym oknem i bogata dekoracja masferkowa.

Ratusz

Budowla wzorowana na ratuszu w Brukseli, powstawała w latach 1872-1883. Autorem projektu był Fridrich von Schmidt. Neogotycki ratusz posiada strzelistą wieżę wysoką na 100 m, na szczycie której umieszczono 3-metrowy posąg zwany Żelaznym Człowiekiem (der Eiserne Rathausmann). Ratusz wraz z Uniwersytetem i Parlamentem stał się centrum administracyjnym miasta. Natomiast plac przy którym się znajduje był niegdyś miejscem musztry i parad armii cesarskiej.

Parlament

Budowla powstała w latach 1874-1883 według projektu duńskiego architekta Theophila von Hansena, który wzorował się na starożytnej architekturze Aten. Część centralna obiektu jest wysunięta ku przodowi z ośmioma korynckimi kolumnami i dwoma skrzydłami bocznymi z kolumnadami. W budynku gromadzą się obydwie izby Austriackiego Zgromadzenia Narodowego - Bundesrat i Nationalrat. Przed obiektem znajduje się fontanna Ateny Pallas.

Hofburg

Został wybudowany w XIII wieku i był rezydencją dynastii Habsburgów przez ponad sześć wieków. Na przestrzeni tego okresu pałac był kilkakrotnie rozbudowywany. W bryle budowli dominują dwa style: barok i klasycyzm. Najstarszą częścią pałacu jest XIII-wieczny Schweizerhof (Dziedziniec Szwajcarski). Jego nazwa pochodzi od mieszczącej się tutaj siedziby gwardii szwajcarskiej, strzegącej dawniej Hofburga. Dziedziniec jest połączony z placem In der Burg, pośrodku którego znajduje się pomnik cesarza Franciszka II.

Dziś Hofburg stanowi kompleks budynków, placów, dziedzińców i ogrodów. W pomieszczeniach pałacowych mieszczą się obecnie biura prezydenta Austrii, a w apartamentach Franciszka Józefa i Elżbiety w budynku Kancelarii znajduje się obecnie muzeum.

Teatr Dworski

Teatr był wybudowany w latach 1874-1888 według projektu Gottfrida Sempera i Karla von Hasenauera. W okresie II wojny światowej obiekt uległ zniszczeniu, ale ocalały skrzydła boczne, ozdobione wspaniałymi freski Gustava Klima i Franza Matscha. Po wojnie były prowadzone prace restauracyjne, które zakończono w 1955 roku. Od tego momentu jest uznawany za jeden z najpiękniejszych teatrów w Europie.

Muzeum Historii Naturalnej i Historii Sztuk Pięknych

Po przeciwległych stronach placu Marii Teresy stoją dwa symetryczne budynki Muzeum Historii Naturalnej i Muzeum Historii Sztuk Pięknych. Wybudowano je w latach 1872-1881 w stylu włoskiego renesansu. Pracami architektonicznymi kierowali Gotrfried Semper i Karl von Hasenauer. Każdy ze wspomnianych budynków posiada wysoką kopułę, zwieńczenie w kształcie balustrady, ozdobionej posągami sławnych ludzi oraz długą fasadą z kolumnami i półpilastrami. Muzeum Historii Naturalnej zawiera bogate zbiory przyrodnicze, a Historii Sztuk Pięknych posiada zbiory malarstwa europejskiego o międzynarodowej sławie.

Opera Państwowa

Ta monumentalna budowla powstawała w latach 1861-1869 i była wzorowana na architekturze wczesnego renesansu francuskiego. Działalność Opery uroczyście zainaugurowano przedstawieniem "Don Giovanniego" Mozarta. Jest obecnie jednym z głównych teatrów muzycznych na świecie. Widownia może pomieścić 2200 osób. W styczniu lub w lutym rokrocznie odbywa się tu sławny "Opernball" - bal w Operze.

Park Miejski

Park miejski oddano do użytku w 1862 roku. Przez jego obszar przepływa strumień zwany Wiedenką, który wpada do Dunaju. Na terenie parku znajdują się pomniki i posągi sławnych ludzi, m.in. Franza Schuberta oraz Johanna Straussa syna, "króla walca". W tzw. Kursalon, czyli masywnym pawilonie zbudowanym przez Johanna Garbena w latach 1865-67, odbywają się często konkursy walca.

Plac Graben

Plac Graben, Plac Św. Stefana i Kärntnerstr tworzą rozległy obszar spacerowy wyłączony dla ruchu samochodowego. Nazwa placu pochodzi od wykopu, usytuowanego w połowie drogi między świecką częścią miasta, którą reprezentował Hofburg, a częścią o zabudowie sakralnej, reprezentowanej przez katedrę Św. Stefana.

Obecnie w miejscu tego wykopu znajduje się - Kolumna Morowa (Pestsäule). Inna jej nazwa to Kolumna Trójcy Świętej (Dreifältigkeitssäule). Jest ona wybitnym przykładem wiedeńskiego baroku. Została wzniesiona przez cesarza Lopolda I na pamiątkę ocalenia go od epidemii dżumy w 1679 roku. Niegdyś w miejscu wykopu grzebano ciała ofiar zarazy. W otoczeniu placu znajdują się najdroższe sklepy w Wiedniu. Po przeciwległych stronach Placu Graben mieszczą się fontanny: z jednej strony Fontanna Józefa, z drugiej Fontanna Leopolda.

Kościół Minorytów

Kościół ufundował zakon braci mniejszych w XIII wieku i od niego pochodzi nazwa obiektu. Budowla reprezentuje styl gotycki. Elementem charakterystycznym jest oktagonalna wieża ze ściętym wierzchołkiem. W 1863 roku podczas bombardowania przez wojska tureckie iglica tej wieży została ścięta.

Jest to kościół halowy. Nawa główna i dwie boczne są wsparte na wysokich filarach i posiadają taką samą wysokość. We wnętrzu budowli na uwagę zasługuje wielka mozaika z początku XIX wieku wykonana przez Giacomo Raffaellego na zamówienie Napoleona. Jest ona odtworzeniem "Ostatniej Wieczerzy" Leonarda da Vinci.

Pałac Schönbrunn

Pałac jest usytuowany na południowy-zachód od Wiednia w Parku Schönbrunn. Był letnią rezydencją rodziny cesarskiej.

Dzieje pałacu sięgają roku 1559, kiedy z rozkazu cesarza Maksymiliana II przebudowano młyn na pałac myśliwski, aby wokół niego stworzyć zamknięte tereny łowieckie. Następnie posiadłość ta została spalona w czasie oblężenia Wiednia przez Turków. W 1692 roku cesarz Leopold I podjął decyzję wybudowania nowego pałacu - letniej rezydencji. Pracami architektonicznymi zajął się w 1695 roku Johann von Erlach. Rezydencję ukończono w 1700 roku. Rozległy projekt pałacu został jednak zrealizowany w wersji uproszczonej. W założeniach miał przewyższać rozmiarem Wersal, a stylistycznie być do niego zbliżony. W latach 1744-1749 z inicjatywy Marii Teresy pałac zmodernizował i rozbudował Nikolaus Pacassi. Budowla uzyskała wówczas barokowy wystrój obecny do dziś.

Wnętrza pokryte są licznymi freskami, sztukateriami, gobelinami, kryształowymi żyrandolami i złoconymi ornamentami. W pałacu z znajduje się 1440 komnat. W części z nich mieści się muzeum, a reszta przeznaczona jest na siedziby różnych instytucji. Na uwagę zasługują: Grosse Galerie (Wielka Galeria), w której odbywały się liczne wspaniałe bale, Spiegelsaal (Galeria Lustrzana), w której dał swój pierwszy koncert 6-letni Mozart, Rundes Chinesisches Kabinett (Okrągły Salon Chiński) czy Millionenzimmer (Pokój Milionowy).

W przybudówce znajduje się obecnie Muzeum Powozów, gdzie można zobaczyć zarówno maleńkie powozy dziecięce, jak i wielkie pojazdy cesarskie.

Teren wokół pałacu tworzy wspaniały ogród w stylu francuskim. Na jego terenie znajdują się m.in. ruiny rzymskie (obecnie miejsce letnich koncertów), Neptunbrunnen (fontanna Neptuna), Palmenhaus (Palmiarnia) oraz wieńcząca wzgórze Glorietta, z której można podziwiać panoramę Wiednia. Na terenie posiadłości znajduje się także Tiergarten, najstarsze zoo świata, zbudowane w 1752 roku przez Marie Terese.

Prater

Prater to publiczny park usytuowany pomiędzy Dunajem a Kanałem Dunaju. Zajmuje powierzchnie ponad 1700 hektarów i uważany jest za najstarszy park rozrywki na świecie. Niegdyś były to tereny łowieckie Habsburgów, które zostały udostępnione publiczności w 1766 roku przez cesarza Józef II. Na turystę czekają tu różnego rodzaju atrakcje: kolejki, strzelnice, salony gier, trasy gokartowe czy tunele śmiechu. W części parku zwanej Volksprater znajduje się słynny diabelski młyn (Riesenrad) zbudowany w 1897 roku. Karuzela mierzy 65 m wysokości i waży 430 ton.

Belweder

Belweder to barokowa letnia rezydencja księcia Eugeniusza Sabaudzkiego, wybudowana przez Johanna Lukasa von Hildebrandta. Tworzą go dwa budynki rozdzielone ogrodem w stylu francuskim. Belweder Górny przeznaczony był na bankiety i uroczystości, natomiast Belweder Dolny spełniał funkcję rezydencjonalną. Od 1752 roku pałac stał się własnością cesarską. Obecnie w budynkach mieszczą się muzea. W Górnym Belwederze eksponowana jest austriacka i międzynarodowa sztuka XIX i XX wieku,a w Dolnym Belwederze sztuka baroku.

Kościół św. Karola Boromeusza

Świątynia została ufundowana przez Karola VI w 1713 roku po ostatniej z wielu epidemii dżumy, które nawiedziły Wiedeń. Wzniesiono ja na cześć św. Karola Boromeusza, arcybiskupa Mediolanu, który pełnił tą funkcję w czasie epidemii dżumy w 1576 roku. Ta jedna z najpiękniejszych barokowych budowli Europy, powstała według projektu Johanna Bernharda Fischera von Erlacha.

Kaisergruft

Krypta cesarska znajduje się pod kościołem Kapucynów (Kapuzinerkirche) na Neuer Markt. Jest miejscem pochówku Habsburgów (z wyjątkiem trzech). Najbardziej wyróżniające się grobowce pochodzą z XVIII stulecia, jak na przykład podwójny sarkofag Marii Teresy i Franciszka I czy niedawno odrestaurowany grobowiec Karola VI został. Autorem wspomnianych dzieł był Balthasar Moll.

Hundertwasserhaus

Jest to kompleks mieszkalny usytuowany na rogu Kegelgasse i Löwengasse. Został wybudowany w latach 1983-1985 przez architekta Josefa Krawinę, według projektu Friedensreicha Hundertwassera.

Koncepcją autora projektu było nawiązanie dialogu z przyrodą jako równoważnym partnerem człowieka. Dlatego na tarasach, balkonach i w innych niespodziewanych miejscach rośnie wiele roślin. W konstrukcji budowli zastosowano takie rozwiązania, które mają na celu ucieczkę od linii prostych i regularności. Wnętrza Hundertwasserhaus nie są dostępne dla turystów, ponieważ budowla jest zamieszkała. W budynku znajdują się 52 mieszkania, cztery biura oraz 16 prywatnych i 3 publiczne tarasy oraz 250 drzew i krzewów.

Grinzing

Niegdyś Grinzing był odrębną wioską winiarzy, obecnie stanowi jedną z dzielnic Wiednia położoną na stokach Lasku Wiedeńskiego (Wienerwald). Znajdują się tam charakterystyczne winiarnie tzw. Heurigen z przywilejem wyszynku młodego wina. Nazwa pochodzi od słowa "heurig" oznaczającego "tegoroczny". Wspomniane winiarnie oznaczone są gałązką sosny lub malowaną tabliczką nad wejściem. Oprócz dobrego jedzenia i napitku można tam posłuchać tradycyjnej wiedeńskiej muzyki.

Kahlenberg

Kahlenberg to wzgórze (500 m n.p.m.) znajdujące się na północno-wschodnim krańcu Lasku Wiedeńskiego. Ze szczytu rozciąga się rozległy widok na miasto. W roku 1683 z tego wzgórza Jan III Sobieski dowodził bitwą o Wiedeń. Mieści się tam mały kościół, który w 1906 roku został przekazany polskim księżom zmartwychwstańcom.